Franczyza – co to jest? Czy to dobre rozwiązanie dla osób, które marzą o własnej działalności? Jeśli nie masz doświadczenia w prowadzeniu biznesu, założenie punktu franczyzowego może być dobrym początkiem. Zdobywasz dostęp do know-how dużej marki, która ma wyrobioną renomę na rynku. Sprawdź, co to franczyza i czy stanowi gotowy przepis na sukces.
W Polsce nie wszyscy mają zaufanie do franczyzodawców, chociaż wiele miejsc funkcjonuje na tej zasadzie m.in. banki, stacje paliw, salony telefonii komórkowych czy sklepy spożywcze. Bez wątpienia działanie pod szyldem innej marki rodzi pewne ograniczenia. Nie o wszystkim możesz decydować samodzielnie. Jednak powodzenie projektu zależy w dużej mierze od Twojego podejścia, a także wyboru odpowiedniego franczyzodawcy do współpracy.
Co to jest franczyza? Definicja
Franczyza – co to znaczy? Termin „franczyza” został zapożyczony z języka angielskiego od słowa franchising lub francuskiego franchise. Określa system współpracy dwóch przedsiębiorstw – franczyzodawcy i franczyzobiorcy. Pierwszy przekazuje drugiemu licencję na działanie pod jego szyldem wraz ze sprawdzonymi rozwiązaniami, które pozwoliły mu osiągnąć sukces. W Polsce przykłady franczyzy to np. McDonalds, Żabka czy Carrefour.
Franchising jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które nie mają pomysłu lub odwagi na otworzenie własnej działalności od zera. Na czym polega franczyza, np. naszego punktu kurierskiego Ship Center? Na podstawie umowy franczyzowej franczyzodawca oferuje swoje know-how, w tym:
- koncepcję prowadzenia działalności,
- kontakty do dostawców,
- szkolenia dla pracowników,
- wsparcie w sytuacjach kryzysowych,
- rozpoznawalność marki wśród klientów.
Franczyzobiorca – kto to i jakie ma zobowiązania? W zamian za korzystanie z wiedzy innego przedsiębiorcy musi przestrzegać zasad i utrzymywać standardy obowiązujące w firmie, pod której marką działa. Ponosi również stałe opłaty na rzecz franczyzodawcy. Niewiele marek oferuje współpracę na zasadzie franczyzy bez wkładu własnego. Jednak jest on znacznie mniejszy niż w przypadku zakładania działalności samodzielnie.
Rodzaje franczyzy
Rodzaje franczyzy wyszczególnione są na podstawie typów działalności lub formy przekazywanego know-how. W pierwszym przypadku rozróżniamy:
- franczyzę dystrybucyjną – franczyzodawca przekazuje franczyzobiorcy know-how dotyczące oferowanego asortymentu i najlepszych metod jego sprzedaży, przykłady franczyzy tego typu najczęściej znajdujemy w branży spożywczo-przemysłowej, odzieżowej i paliwowej;
- franczyzę usługową – oferowane know-how dotyczy wykonywanych usług, najczęściej spotykane są tutaj franczyza kurierska – jak w przypadku naszych punktów Ship Center, gastronomiczna, hotelowa lub bankowa.
Przed wybraniem franczyzodawcy warto dowiedzieć się, jaką formę know-how oferuje na swojej licencji. Istnieją tutaj dwa modele:
- franczyza dystrybucji produktu – przypomina franczyzę dystrybucyjną, jednak właściciel sieci przekazuje jedynie swój asortyment produktów lub usług bez doradztwa odnośnie do sposobów jego sprzedaży;
- franczyza koncepcji działalności – przedsiębiorca otrzymuje kompleksowy zestaw informacji i rad, w jaki sposób prowadzić działalność pod szyldem franczyzodawcy oraz wsparcie w razie problemów.
Czym jest pakiet franczyzowy?
Pakiet franczyzowy to dokumenty określające zakres współpracy pomiędzy franczyzobiorcą a franczyzodawcą. Zazwyczaj zawiera:
- prawa do korzystania ze znaku towarowego,
- podręcznik operacyjny z zasadami prowadzenia działalności (wzory umów dla pracowników, wykaz potrzebnego wyposażenia, organizacja dnia pracy, księgowości itp.)
- zakres pomocy udzielanej przez franczyzodawcę,
- ustalenia dotyczące opłat franczyzowych.
Jak powinna być sporządzona umowa franczyzowa?
Nie istnieje jeden wzór umowy franczyzowej. Jest to swobodnie tworzony dokument, który zyskuje moc prawną za zgodą obu stron porozumienia po złożeniu podpisów. Na jego podstawie dowiesz się, na czym polega franczyza w tym konkretnym przypadku.
Najpopularniejszą formą franchisingu jest franczyza jednoosobowa, w której franczyzodawca udziela zgody na prowadzenie biznesu przedsiębiorcy działającemu na zasadach samozatrudnienia. W umowie franczyzowej powinny się znaleźć:
- prawa i zobowiązania każdej ze stron,
- określenie zasad współpracy,
- opis zawartości udzielanego pakietu franczyzowego,
- klauzula o poufności danych,
- czas obowiązywania umowy z przedsiębiorcą,
- informacje o sposobach i sytuacjach, w których ulega ona rozwiązaniu przed czasem.
Wady i zalety franczyzy
Jakie są zalety i wady franczyzy? Jest ona dobrym rozwiązaniem dla przedsiębiorców, którzy nie mają dużego doświadczenia w biznesie. Działanie pod znaną marką na franczyzie zmniejsza ryzyko niepowodzenia. Nie musisz martwić się o reklamę i rozpoznawalność. Franczyzobiorcę obowiązują benefity, które posiada franczyzodawca m.in. korzystne warunki dostawy towarów czy niższe opłaty za nadanie paczki poprzez firmy kurierskie.
Wady obejmują podleganie kontroli jakości i konieczność uiszczania stałych opłat bez względu na dochody w danym miesiącu. Nie ma również miejsca na kreatywność i samodzielność w prowadzeniu biznesu – choć dla niektórych nie jest to wadą, a zaletą. Tymczasem plusy zakładania punktu kurierskiego Ship Center są następujące:
- brak opłat miesięcznych przez cały okres trwania umowy;
- ponad 10 usług oferowanych w punkcie (w tym przesyłki kurierskie, drukarnia, reklama, pieczątki);
- niski wkład finansowy, który przynosi natychmiastowe zyski – nawet od 7 do 20 tys. złotych miesięcznie;
- prosta i przyjazna umowa na czas nieokreślony.
Jeśli jesteś zainteresowany otwarciem punktu kurierskiego w jednej z najszybciej rozwijających się branż, zachęcamy do odwiedzenia strony shipcenter.pl/franczyza, aby poznać więcej szczegółów.
