Palety drewniane to jedne z najpopularniejszych platform do przewożenia większej liczby przesyłek lub przedmiotów wielkogabarytowych. Nie są jednak jedyne na rynku. Poznaj rodzaje palet i ich wymiary w poniższym artykule. Przybliżymy Ci też informacje na temat certyfikowanych platform do transportowania oraz magazynowania.
Kiedy pojawiły się pierwsze palety?
Pojawienie się pierwszej palety ma ścisły związek z rozwojem transportu i potrzebą ujednolicenia standardów dotyczących przewożenia większej liczby przedmiotów. Głównie dotyczyło to obsługi towarów przez wózki widłowe. Europaleta na rynku zadebiutowała w 1950 roku i została wyprodukowana przez przedsiębiorstwo BT Industries, pochodzące ze Szwecji. Jednak już wcześniej stosowano drewno jako trwałe i solidne podłoże do układania wielkogabarytowych przedmiotów.
Dziesięć lat po rozpoczęciu użytkowania wózków widłowych, czyli w 1925 roku, pojawiły się pierwsze platformy transportowe. Nie przypominały one jednak dzisiejszych palet. Konstrukcje z drewna zyskały też popularność podczas II wojny światowej, kiedy przewożenie wielkogabarytowych ładunków było niezbędne na co dzień.
Podział palet ze względu na zastosowane materiały
Nie da się ukryć, że najpopularniejsze palety to te wykonane z drewna. Obsługiwane są przez większość wózków widłowych, co jest ważne w sprawnym magazynowaniu i bezpiecznym przewożeniu ładunków.
W Unii Europejskiej najpopularniejsze są europalety. Ich uniwersalny rozmiar 800 × 1200 mm przekłada się na sprawną obsługę przez większość krajów z wyjątkiem Wielkiej Brytanii. Tam są również popularne konstrukcje z drewna, ale mają nieco inną budowę bloków. To palety LPR i CHEP. Takie rozwiązanie przekłada się na ograniczoną obsługę tylko niektórymi wózkami widłowymi. Co ważne, są to typy palet zwrotnych, czyli takich, które po użyciu trzeba oddać właścicielowi.
Na rynku istnieją różne rodzaje palet euro, które różnią się rozmiarem, więc można dopasować je do rodzaju przewożonych towarów. Przykładem mogą być półpalety, które doskonale nadają się do przenoszenia i składowania przedmiotów w sklepach czy supermarketach. Z kolei palety przemysłowe mają większe wymiary i są obsługiwane do transportu większej liczby towarów.
Drewniane konstrukcje mają wiele zalet. Przede wszystkim są odporne na obciążenia, łatwo dostępne oraz można je naprawić w razie uszkodzeń mechanicznych. Nie są to jednak jedyne platformy na rynku.
Oto zestawienie rodzajów palet drewnianych wraz z wymiarami:
- EUR6 (półpaleta): 800 × 600 mm,
- EUR1 (europaleta): 800 × 1200 mm,
- EUR2 (nazywana często paletą przemysłową): 1200 × 1000 mm,
- EUR3: 1000 × 1200 mm.
Każda z nich powinna mieć wysokość 144 mm.
Jakie są rodzaje palet oprócz drewnianych? Trzeba tu wymienić plastikowe i metalowe. Pierwsze łatwo się czyści i wbrew pozorom są bardzo trwałe. Ich budowa jest bardzo podobna do konstrukcji platform z drewna. Mogą być jednak droższe ze względu na to, że nie są aż tak popularne. Metalowe palety to z kolei ciężkie platformy, które nadają się do przewożenia wymagających przedmiotów. Mają o wiele większą nośność niż drewno czy plastik.
Regulacje prawne dotyczące palet na polskim oraz europejskim rynku
Aby paleta mogła być dopuszczona do legalnego obiegu, musi spełniać normy europejskie oraz być zgodna z Kodeksem UIC 435. Wymagania dotyczą zarówno rozmiaru, jak i budowy. Przykładem tego jest wymóg 84 gwoździ (nie więcej i nie mniej). Jeśli paleta spełnia normy, poznasz ją po charakterystycznym oznaczeniu EPAL, które musi znaleźć się na palecie.
Europaleta musi mieć dokładnie 1200 mm x 800 mm x 144 mm i ważyć 25 kilogramów. Standaryzacja ma na celu ułatwienie transportu na rynku europejskim oraz składowania towarów w magazynach. Zarówno tiry, jak i kontenery mają ograniczoną przestrzeń ładunkową. Przewóz palet o takich samych wymiarach jest łatwiejszy, z uwagi na możliwość optymalnego zagospodarowania przestrzeni.
Oczywiście szczegółowe wymagania europejskie dotyczą transportu na dużą skalę. Jeśli chcesz nadać przesyłki kurierskie i nie mają one charakteru handlowego, możesz użyć tzw. palety jednorazowej. Nie musi mieć oznaczenia EPAL, jednak zwróć uwagę na to, aby konstrukcja nie miała uszkodzeń mechanicznych i pęknięć. Nie powinna mieć też wystających gwoździ.
Przesyłka paletowa – jaki typ palety sprawdzi się najlepiej?
Zawsze trzeba dopasować rodzaj materiałów platform do przewożonych ładunków. Każdy rodzaj palety ma swoją nośność, ale nie jest to jedyny parametr, na który warto zwrócić uwagę. Najpopularniejsze drewno jest uniwersalne, można je recyklingować i naprawiać. Drewniane palety mogą mieć różne rozmiary, choć na ogół stosuje się standardowe europalety.
Niektóre firmy wykonują specjalne konstrukcje, które są stosowane do transportu/magazynowania wielkogabarytowych lub niestandardowych przedmiotów. Jeśli towary nie mieszczą się na tradycyjnej palecie, warto zamówić indywidualną platformę. Trzeba jednak liczyć się z nieco inną organizacją przestrzeni ładunkowej np. w samochodzie ciężarowym.
Warto pamiętać, że bez odpowiedniej impregnacji i przygotowania, drewno nie powinno mieć kontaktu z produktami spożywczymi. W takich przypadkach lepiej zastosować paletę z tworzywa sztucznego (plastiku). To coraz częściej stosowany materiał w transporcie, ponieważ w odróżnieniu od drewna łatwiej go utrzymać w czystości. Co więcej, dzięki temu, że tworzywa sztuczne są odporne na promieniowanie UV, wilgoć czy opady deszczu – nie odkształcają się. Nie ma też ryzyka powstania pleśni czy rozwoju grzybów. Waga takiej palety jest mniejsza od ciężaru platformy z drewna. Jednak w razie uszkodzenia, nie można jej naprawić. Nie nadaje się też do recyklingu, stąd rzadziej się ją stosuje do transportu.
Przesyłki paletowe w przemyśle motoryzacyjnym czy hutniczym trzeba transportować z użyciem konstrukcji metalowych. Choć charakteryzują się wysoką ceną, to mogą się pochwalić dużą nośnością.